Ba lần ghé lều tranh – Chuyện Tam Quốc dạy người đời làm Nhân sự
Tào – Lưu – Tôn và chuyện dùng người
Thiên hạ chia ba, Tam quốc phân tranh, chính là thời kỳ đỉnh cao của thuật dùng người. Người đời nay làm công tác hành chính nhân sự, quản lý con người trong tổ chức, nếu bỏ qua những mưu lược và bài học dùng người trong Tam Quốc, quả thực uổng phí biết bao! Nay xin mượn chút điển tích xưa, pha thêm chút hài hước, giúp người làm nhân sự thấy rõ đạo lý “biết người dùng người“, tránh được những cảnh dở khóc dở cười nơi công sở.
Chương một: Lưu Bị ba lần ghé lều tranh – Tìm người tài cần đủ kiên nhẫn
Thuở ấy, Lưu Bị lòng đầy hùng tâm, khao khát dựng nghiệp lớn, nhưng thế thời chưa đến, quân lực mong manh như lá tre giữa mùa bão. Nghe danh Khổng Minh, một kẻ sĩ nơi đồng ruộng Nam Dương, ông quyết tâm phải chiêu mộ cho bằng được. Không ngờ, đến lều tranh lần đầu, thứ ông gặp được chẳng phải người hiền, chỉ thấy cửa đóng then cài. Lần thứ hai quay lại, vẫn chẳng gặp ai, nhưng quyết chẳng bỏ cuộc. Đến lần thứ ba, mới thực sự diện kiến được Gia Cát Lượng, nhân vật mà sau này góp công lớn lập nên nhà Thục Hán.
Ngẫm chuyện ngày nay, người làm HR tuyển dụng nhân tài cũng cần có lòng kiên nhẫn chẳng kém gì Lưu Bị. Chẳng thiếu những trường hợp ứng viên tài giỏi nhưng kiêu kỳ, “thả thính” đôi ba lần vẫn chưa đồng ý nhận việc. Nếu không giữ được sự kiên trì, chẳng phải đã để mất đi một nhân tài lớn cho công ty hay sao? Bởi thế, người làm nhân sự nhất định không được nóng vội, tuyển dụng phải như Lưu Bị “tam cố thảo lư”, giữ trọn chữ “nhẫn”, cuối cùng mới rước được người tài về phục vụ cho công ty.
Chương hai: Tào Tháo “thà phụ người chứ không để người phụ ta” – Tin tưởng nhưng đừng mù quáng
Tào Tháo dùng người, nổi tiếng với câu: “Thà ta phụ người trong thiên hạ, chứ không để thiên hạ phụ ta.” Đây chính là lời cảnh tỉnh sâu sắc với những ai làm nghề quản trị nhân sự. Chốn công sở, không thiếu những người bạn tin tưởng hết lòng, trao quyền hạn và cơ hội thăng tiến, nhưng rồi chính họ lại gây tổn thất lớn cho tổ chức. Điển hình như việc Tào Tháo hết lòng tin tưởng họa sĩ và quân sư nổi tiếng – Từ Thứ. Thế nhưng đến lúc then chốt, Từ Thứ lại rời bỏ Tào Tháo mà sang với Lưu Bị, gây ra không ít thiệt hại cho quân Tào.
Người làm nhân sự ngày nay, hãy nhớ bài học này: tin tưởng cấp dưới là tốt, nhưng lòng tin ấy không được mù quáng. Một quy trình quản trị nhân sự rõ ràng, những tiêu chí đánh giá minh bạch mới là thứ bảo vệ bạn trước những tình huống “người phụ ta”.
Chương ba: Chu Du “đã sinh Du sao còn sinh Lượng?” – Ghen tỵ phá hỏng tổ chức
Nhắc đến Chu Du, người ta thường nghĩ ngay đến trận Xích Bích lẫy lừng, nhưng cũng không thể bỏ qua câu chuyện về tính đố kỵ của ông. Khi thấy Gia Cát Lượng tài trí vượt trội, Chu Du than lên câu nổi tiếng: “Trời đã sinh Du, sao còn sinh Lượng?” Vì tính đố kỵ này, Chu Du luôn muốn loại bỏ Gia Cát Lượng, kết cục chuốc lấy sự bực tức và hại đến thân mình.
Chốn công sở ngày nay cũng không thiếu những người tài giỏi nhưng lại mắc căn bệnh “đố kỵ” này. Một nhân viên giỏi nếu không được quản trị tốt, dễ dẫn tới đấu đá nội bộ, hủy hoại cả văn hóa tổ chức. Là người quản lý nhân sự, phải biết cách hóa giải lòng đố kỵ ấy, giúp nhân viên hiểu rằng “trời sinh mỗi người mỗi tài, có cạnh tranh lành mạnh mới giúp tổ chức đi lên.” Tốt hơn nữa, nên tạo cơ chế làm việc để mỗi người tự phát huy hết khả năng của mình mà không lo lắng sẽ bị “cướp mất đất diễn.”
Chương bốn: Tôn Quyền “dùng người bất kể tuổi tác” – Dám trao cơ hội cho người trẻ
Tôn Quyền tuổi trẻ đã lãnh đạo Đông Ngô, không ngần ngại trọng dụng cả những lão tướng già lẫn những người trẻ tuổi. Ông nổi tiếng với tài “biết người dụng người”, không phân biệt tuổi tác, miễn là tài năng phù hợp nhiệm vụ. Lỗ Túc, Lữ Mông đều là những người trẻ tuổi khi được Tôn Quyền tin dùng và sau này lập nên nhiều công trạng lớn.
Liên hệ thực tế ngày nay, nhiều doanh nghiệp vẫn còn dè dặt khi trao cơ hội lớn cho người trẻ, luôn nghi ngờ năng lực và kinh nghiệm của họ. Là người làm nhân sự, bạn cần hiểu rằng, đôi khi sức trẻ, sự sáng tạo và nhiệt huyết còn có giá trị hơn kinh nghiệm cũ kỹ rất nhiều. Việc dám trao cơ hội, dám để họ thử sức mới là chìa khóa giúp công ty phát triển bền vững, bắt kịp với những xu hướng mới mẻ trên thị trường.
Chương năm: Bàng Thống “mặt xấu lòng hay” – Đừng nhìn người qua bề ngoài
Khi nhắc tới Bàng Thống, người ta thường nhớ đến vẻ ngoài xấu xí của ông, khiến ban đầu Lưu Bị suýt chút nữa bỏ lỡ nhân tài này. Nhưng sau khi được trọng dụng, Bàng Thống lập tức thể hiện khả năng phi thường, giúp Thục Hán lập nên nhiều công trạng lớn.
Người làm quản trị nhân sự ngày nay cũng không nên chỉ chú ý đến ngoại hình hay cách ăn mặc khi tuyển dụng nhân viên. Rất nhiều người tài giỏi nhưng lại có vẻ ngoài khiêm tốn, thậm chí xuề xòa. Nếu chỉ nhìn bề ngoài mà đánh giá thấp khả năng, vô tình bạn đã bỏ lỡ mất những nhân tài lớn, gây thiệt hại cho công ty.
Quản trị nhân sự như dụng binh
Quản trị nhân sự ngày nay quả thực giống như dụng binh thời Tam Quốc: muốn thắng lớn cần phải thấu hiểu và ứng xử khéo léo. Bài học từ Tam Quốc tuy xưa cũ nhưng luôn đúng với thời hiện đại. Người làm nhân sự nếu hiểu rõ đạo lý này, biết dùng đúng người, đúng việc, tất sẽ giúp tổ chức vượt qua mọi thách thức trên thương trường đầy sóng gió này.
Còn bạn, có đủ kiên nhẫn như Lưu Bị, tỉnh táo như Tào Tháo, rộng lượng hơn Chu Du, sáng suốt như Tôn Quyền và biết nhìn người sâu sắc như Lưu Bị nhìn thấy tài năng Bàng Thống? Nếu có, công việc nhân sự chắc chắn không thể làm khó được bạn!
